ΣΥΜΦΩΝΟ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ (KCN)

Η ομάδα Μπλε Γραμμή ιδρύθηκε από τους Ευγενία Μακαντάση και Αναστάση Πινακουλάκη για τις ανάγκες της παράστασης KCN (Σύμφωνο Αυτοκτονίας) που θα διαγωνιστεί στο 10ο Off Off Athens του Επί Κολωνώ (14 και 15 Ιουνίου). Το θέμα του έργου είναι οι ομαδικές αυτοκτονίες που υποκινούνται από διαδικτυακές σελίδες. Μια εβδομάδα πριν την πρεμιέρα του έργου, οι ηθοποιοί της παράστασης Κέλυ Βεκρή (Liz), Θοδωρής Βράχας (Χαρίσης), Αλέξανδρος Καναβός (Θάνος), Λυδία Ορφανουδάκη (Ξένια), Στέφανος Παπατρέχας (Αλέξανδρος) και Κωνσταντίνα Ρουμελιώτη (Φαίδρα) μου παραχώρησαν μια αποκλειστική ομαδική συνέντευξη. 

Πώς αποφάσισε καθένας από εσάς να ασχοληθεί με την υποκριτική;

Κέλυ Βεκρή: Άρχισα να ασχολούμαι με την υποκριτική όταν ήμουν εφτά χρόνων κι έκτοτε δεν έχω σταματήσει. Ξεκίνησα από έναν πολιτιστικό σύλλογο του Δήμου μου και σταδιακά συνεργάστηκα με αρκετούς ανθρώπους που με έκαναν ν' αγαπήσω το θέατρο. Αγαπώ πολύ αυτό που κάνω και το αντιμετωπίζω με σεβασμό.

Θοδωρής Βράχας: Από τα σχολικά χρόνια συμμετείχα σε θεατρικές ομάδες. Είναι μια ανάγκη που είχα, έχω και νομίζω δε θα σταματήσει ποτέ να υπάρχει μέσα μου. Δεν μπορώ ακριβώς να ορίσω το γιατί. Απλώς ακολουθώ το ένστικτό μου. Κάθε μέρα ανακαλύπτω και μαθαίνω κάτι καινούργιο για το θέατρο και αυτό που νομίζω πως με εξιτάρει πιο πολύ είναι πως δεν έχει "ταβάνι". Μόνο εξελίσσεσαι μέσα σε αυτό.

Αλέξανδρος Καναβός: Θα ήθελα πολύ να είχα μια πρωτότυπη απάντηση σε αυτή την ερώτηση αλλά δυστυχώς (ή ευτυχώς) η ειλικρινής απάντησή μου είναι το εξής κλισέ: από πάντα! Θυμάμαι τον εαυτό μου μικρό να φτιάχνω σενάρια και ιστορίες και να κλείνομαι στο δωμάτιό μου να τις παρουσιάζω στο φανταστικό κοινό μου...όλο λάθος! Συνειδητά και τελειωτικά πάντως, η απόφαση πάρθηκε εκεί γύρω στα 15.

Λυδία Ορφανουδάκη: Δεν είχα δει ποτέ την υποκριτική ως επάγγελμα. Για μένα ήταν το αγαπημένο μου παιδικό παιχνίδι. Μάζευα την παρέα μου και δημιουργούσα ολόκληρες παραστάσεις. Έγραφα το έργο, διάλεγα τη μουσική, έφτιαχνα τα χορευτικά και η μαγεία ξεκινούσε. Κατασκευάζαμε μικρές αυτοσχέδιες σκηνές και "παίζαμε". Μου άρεσε να δημιουργώ έναν καινούργιο κόσμο, ακριβώς όπως τον φανταζόμουν και να ταξιδεύω σε αυτόν με την παρέα μου. Τα χρόνια πέρασαν και όλο αυτό έμεινε μια γλυκειά ανάμνηση των παιδικών μου χρόνων. Όλα αυτά ήταν ένα παιχνίδι για μένα μέχρι την ημέρα που πήγα να παρακολουθήσω μία θεατρική παράσταση λίγες μέρες αφότου είχα δώσει Πανελλαδικές εξετάσεις. Έμεινα άναυδη. Ένιωσα πως ήθελα να βρίσκομαι στη σκηνή. Έπιασα τον εαυτό μου να νιώθει προσμονή, ανυπομονησία και ταραχή. Το ίδιο κιόλας βράδυ γύρισα σπίτι και ανακοίνωσα στη μητέρα μου πως μαζί με το πανεπιστήμιο, παράλληλα θα παρακολουθούσα και δραματική σχολή. Μολονότι εξεπλάγην, μου χαμογέλασε και μου εκμυστηρεύτηκε πως ήξερε ότι αυτή η ημέρα θα ερχόταν κάποτε.

Στέφανος Παπατρέχας: Έβλεπα πολύ θέατρο από παιδί. Είχα θεατρική παιδεία από το σπίτι μου και κυρίως λόγω της μεγάλης αγάπης της μητέρας μου γι'αυτό. Έλεγα λοιπόν από μικρός πως θέλω να γίνω ηθοποιός. Ωστόσο συνειδητά το αποφάσισα στο Γυμνάσιο. Με έναν τρόπο το θεωρούσα δεδομένο πως αυτό θα κάνω.

Κωνσταντίνα Ρουμελιώτη: Μου άρεσε από μικρή, από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, να κάνω τους άλλους να γελάνε. Μου άρεσε να μιμούμαι ανθρώπους και να αναβιώνω εμπειρίες και καταστάσεις, σατιρίζοντας τον κοινωνικό μου περίγυρο. Λίγο αργότερα κατάλαβα ότι μου άρεσε να ζω άλλες ζωές πέρα από την δική μου. Αυτός έγινε και ο λόγος που στα οχτώ μου αποφάσισα ότι θέλω να γίνω ηθοποιός. Έτσι κι έγινε. Ένα παιδικό όνειρο, που μετατράπηκε σε στόχο και πράξη.

Η πράξη της αυτοκτονίας για κάποιους είναι θάρρος και για κάποιους άλλους δειλία. Για εσάς τι είναι;

Κ. Βεκρή: Στα δικά μου μάτια η πράξη της αυτοκτονίας εκπνέει περισσότερο δειλία παρά θάρρος και δύναμη. Θεωρώ πως όταν η ζωή δίνει κάποιες δυσκολίες στον άνθρωπο, αυτόματα του προσφέρει και κάποια όπλα για να τις αντιμετωπίσει. Από εκεί κι έπειτα, είναι στην κρίση του καθενός αν θα τα χειριστεί σωστά και θα ξεπεράσει τα προβλήματά του ή δε θα τα χειριστεί καθόλου και θα αυτοτραυματιστεί. Για μένα αυτοκτονία σημαίνει παραίτηση από την προσπάθεια να ζω.

Θ. Βράχας: Είναι η πιο δύσκολη απόφαση που μπορεί να πάρει ένας άνθρωπος. Η αδρεναλίνη φτάνει στα ύψη όσο αποφασισμένος και να είσαι. Ο καθένας από όσους καταλήγουν σε αυτή την πράξη έχει τους λόγους του, το θέμα είναι να προλάβουμε να αναγνωρίσουμε πότε ο συνάνθρωπός μας έχει τέτοιες σκέψεις. Μπορεί να μην το δείχνει, αλλά και εμείς αν σταματήσουμε να κλεινόμαστε στον εαυτό μας και ξεκινήσουμε να μιλάμε πραγματικά για αρχή με τα κοντινά μας πρόσωπα ίσως αλλάξουμε κάτι στη σκέψη του άλλου.

Αλ. Καναβός: Μεγάλη κουβέντα! Ειλικρινά δε νομίζω πως υπάρχει μία σαφής απάντηση σε αυτή την ερώτηση. Όπως μας είπαν και οι ψυχολόγοι στο Κέντρο Πρόληψης για την αυτοκτονία, η βοήθεια των οποίων υπήρξε πολύτιμη, κάθε περίπτωση αυτοχειρίας είναι μοναδική. Δεν μπορούμε να κατηγοριοποιήσουμε τις περιπτώσεις ώστε να βγει ένα ασφαλές συμπέρασμα. Θάρρος, δειλία, δύναμη, αδυναμία, καλό, κακό... πιστεύω πως είναι απλά η ανάγκη των ανθρώπων να τοποθετήσουμε σε "κουτάκια" όσα δεν μπορούμε να κατανοήσουμε, όσα μοιάζουν ξένα για τα δικά μας δεδομένα στη ζωή. Αν έψαχνα να βρω ένα χρώμα για την αυτοκτονία αυτό δε θα ήταν ούτε το λευκό ούτε το μαύρο...

Λ. Ορφανουδάκη: Η αυτοκτονία είναι μια πράξη διπολικής φύσης. Θέλει θάρρος για να τερματίσεις τη ζωή σου, θέλει δειλία για να κρυφτείς από τα προβλήματα αυτής.

Στ. Παπατρέχας: Μάλλον μια δειλή πράξη που απαιτεί πολύ θάρρος. Φυσικά έχω περάσει κι εγώ φάσεις που δυσκολεύτηκα, αλλά το να βάζει κανείς τέλος στη ζωή του μου φαίνεται τόσο έξω από την ανθρώπινη σκέψη. Αναλογίζομαι πόση βαθειά θλίψη, πόση αδιέξοδη ματαιότητα υπάρχει σε έναν άνθρωπο που το επιθυμεί, γιατί είναι διαφορετικό να θες να πεθάνεις, να μη θες να ζεις άλλο, από το να φτάνεις σε σημείο να αυτοκτονήσεις. Προσωπικά δε θα με πείραζε αν πέθαινα σήμερα, αλλά το να φτάσω να αυτοκτονήσω μου φαίνεται αδιανόητο. 

Κ. Ρουμελιώτη: Πριν ασχοληθώ με το έργο είχα την άποψη και πεποίθηση ότι η αυτοχειρία είναι μια ηλίθια πράξη. Όταν όμως μελέτησα τους λόγους που κάποιος φτάνει εκεί, το πως, τι μπορεί να σκέφτεται και τι πραγματικά συμβαίνει, άλλαξα γνώμη. Δε θεωρώ την αυτοχειρία ούτε θαρραλέα πράξη ούτε όμως και δειλή. Κάθε περίπτωση είναι μοναδική και δεν μπορεί να κατηγοριοποιηθεί ούτε στο τόσο. Θα μπορούσαμε να πούμε όμως σε ένα γενικό πλαίσιο, ότι ο παράγοντας μοναξιά και το συναίσθημα της απελπισίας-απόγνωσης είναι αυτό που ταιριάζει σε τέτοιες καταστάσεις.

Δυστυχώς βρισκόμαστε σε μία εποχή που διέρχεται κρίση. Οικονομική και ηθική. Πώς το αντιμετωπίζετε ως νέοι; Ανησυχείτε για το μέλλον;

Θ. Βράχας: Η κρίση έχει μπει στα σπίτια μας και μας "τρώει" σιγά-σιγά. Προσωπικά δεν έχω σταματήσει να εργάζομαι από όταν τελείωσα το σχολείο, όμως δεν παράτησα ποτέ και αυτό που αγαπάω, το θέατρο. Ναι, ανησυχώ για το μέλλον μας, αλλά δεν σταματάω να παλεύω. Νομίζω πως οι περισσότεροι νέοι πλέον ζούμε την ίδια κατάσταση. Χάνουμε πολύ σημαντικά χρόνια της ζωής μας στην δουλειά δεν παύουμε όμως να κάνουμε αυτό που θέλουμε και τα τελευταία χρόνια αυτό συμβαίνει όλο και περισσότερο.

Αλ. Καναβός: Πιστεύω πως θα ήμουν το λιγότερο ανόητος αν έλεγα πως δεν ανησυχώ. Ναι, υπάρχει κρίση. Ναι, η κρίση είναι παντού, διάχυτη στον αέρα σχεδόν. Απλώς είμαι άνθρωπος που δεν αντέχει τη μιζέρια και προσπαθώ να μην την αφήνω να με κερδίζει. Όχι πως είμαι αισιόδοξος, ούτε καν! Απλώς μέσα σε όλη αυτήν την άχαρη κατάσταση προσπαθώ να κυνηγάω όνειρα και πράγματα που με γεμίζουν σε πείσμα όλης αυτής της...μουντρουχίλας! 

Λ. Ορφανουδάκη: Κάθε εποχή αντιμετωπίζει τη δική της κρίση, είτε έχει περάσει στην Ιστορία με βροντερή φωνή (πχ τα παιδιά των λουλουδιών) είτε όχι (η κρυφή κρίση της έξαρσης των ναρκωτικών τη δεκαετία του '80). Οπότε... Πότε παύουν οι κρίσεις; Πότε παύει η ανησυχία; Κάθε εποχή σου δίνει τα εργαλεία της και εσύ πρέπει να δουλέψεις με αυτά. Είναι στη δική σου ευχέρεια αν θα χρησιμοποιηθούν ως εργαλεία δημιουργίας ή καταστροφής. Δύσκολο εγχείρημα; Φυσικά. Δεν παύει, όμως, να είναι επιλογή σου ο τρόπος που θα τα χρησιμοποιήσεις. Η ανησυχία και ο φόβος είναι συναισθήματα που χρειάζονται για να αναγνωρίζει κανείς το μέτρο και τα όρια, είναι το φρένο μας, όχι όμως και η επιλογή μας.

Στ. Παπατρέχας: Έχω ανάμεικτα συναισθήματα για αυτή την περίοδο. Από τη μια νιώθει κανείς αβοήθητος μπροστά σε όσα συμβαίνουν και χωρίς διέξοδο. Από την άλλη ενισχύεται -ειδικά στη δουλειά μας- το ομαδικό πνεύμα, αναγκάζεσαι να βρεις λύσεις και να δημιουργήσεις μικρές οάσεις. Είναι ένα διάστημα γεμάτο αντιθέσεις που ψάχνει ο καθένας τη θέση του και τον τρόπο του να υπάρξει.

Κ. Ρουμελιώτη: Κατά τη γνώμη μου πάντα, όλες οι γενιές πέρασαν την δική τους κρίση και αστάθεια, είτε κοινωνική, είτε πολιτική, είτε οικονομική κτλ. Δεν είμαστε οι μόνοι. Μην θεωρούμε ότι είμαστε οι μόνοι και δεν είμαστε φυσικά και μόνοι. Από αυτό πρέπει να ξεκινήσουμε για να αντιμετωπίσουμε την κρίση που μας περιβάλλει. Αυτό που προσωπικά ζητάω είναι να έχω δίπλα μου ανθρώπους που τους αγαπάω αληθινά και με αγαπάνε και εκείνοι. Χτίζω σχέσεις. Έρχομαι κοντά με τον διπλανό μου. Είμαι ειλικρινής στους ανθρώπους μου. Αγαπώ χωρίς όρους. Δεν κάνω εκπτώσεις στα όνειρά μου. Το μέλλον με προβληματίζει και με ανησυχεί, όμως είμαι ένα κατά φύση αισιόδοξο άτομο, που σκέφτεται ότι στο τέλος θα πάνε όλα καλά. Ίσως κατηγορηθώ ότι ζω σε ένα ροζ συννεφάκι, αλλά δεν είδα να βοήθησε κανέναν το άγχος, το στρες, η καταπίεση και όλα τα αρνητικά συναισθήματα που αφήνουμε να τρώνε ό,τι πολυτιμότερο έχουμε. Τον εαυτό μας.

Κατά τη γνώμη σας η τέχνη διέρχεται κρίση;

Θ. Βράχας: Νομίζω πως έχει διαβρωθεί η έννοια της λέξης. Θα μιλήσω για το θέατρο. Δεν μπορεί κανείς να πει στον οποιονδήποτε να μην κάνει θέατρο. Όμως όταν οι επαγγελματικές παραστάσεις πληθαίνουν με καταιγιστικό ρυθμό και μάλιστα στην ίδια πόλη, πόσες πραγματικά έχουν να πουν κάτι; Η επαρχία είναι ξεχασμένη. Εν τέλει θέλουμε να κάνουμε θέατρο για να πούμε κάτι στον κόσμο και να μοιράσουμε παντού την μαγεία ή απλώς να φανερωθούμε στο κοινό μιας μεγαλούπολης; Ναι, ίσως να διέρχεται κρίση η Τέχνη, κυρίως ηθική, το θετικό είναι όμως πως όλο και περισσότεροι νέοι άνθρωποι (και όχι μόνο) προσπαθούν να το αλλάξουν αυτό.

Αλ. Καναβός: Θεωρώ πως η Τέχνη, για να μπορεί να λέγεται Τέχνη, πρέπει να διέρχεται κρίση. Η Ιστορία τουλάχιστον αυτό έχει δείξει: τις περιόδους των μεγάλων κρίσεων οι άνθρωποι στρέφονται στην Τέχνη για παρηγοριά, οι καλλιτέχνες ανακαλύπτουν και προτείνουν νέα πράγματα, υπάρχει παλμός και ζωντάνια!

Τώρα, αν αναφέρεστε στην Τέχνη στη χώρα μας, ναι, η κατάσταση είναι στα όρια του τραγικού. Από την άλλη βέβαια, πότε δεν ήταν; "Απλώς" (εντός πολλών εισαγωγικών) τείνει να νομιμοποιηθεί ο παραλογισμός όπως σε τόσους άλλους τομείς...

Λ. Ορφανουδάκη: Η Τέχνη είναι ένας ζωντανός, αναπνέων οργανισμός. Παράγεται από τον άνθρωπο και υπηρετεί τον άνθρωπο, στρατευμένη και μη. Όσο ο άνθρωπος, λοιπόν, διέρχεται από κρίσεις, από κρίσεις θα διέρχεται και η Τέχνη. Όσο το ανθρώπινο πνεύμα διερευνά, αμφισβητεί και κρίνει το παρελθόν τόσο θα εξελίσσεται, και μαζί με αυτό θα εξελίσσεται και η Τέχνη. Και το αντίστροφο, όσο το ανθρώπινο πνεύμα εγκλωβίζεται, συρρικνώνεται, βελτιώνει, τόσο θα επηρεάζεται και η Τέχνη.

Στ. Παπατρέχας: Οικονομική κρίση σίγουρα. Τα πράγματα είναι ακόμη πιο δύσκολα οικονομικά στην τέχνη, αλλά ο πυρήνας της, η δημιουργικότητα και η έμπνευση πιστεύω ενδυναμώνονται από τις δυσκολίες αυτές.

Κ. Ρουμελιώτη: Η Τέχνη περνάει κρίση. Περνάει και αυτή τη μοναξιά της. Όμως αν προσπαθήσει να έρθει κοντά στον κόσμο, ο κόσμος σιγά σιγά θα την επιζητήσει. Πάντα το έκανε... μπορεί να την ξέχναγε για λίγο ή μεγάλο διάστημα αλλά κάπου και κάπως άφηνε μια γωνιά για εκείνη. Μιλώντας για το θέατρο ειδικότερα, πιστεύω πως ευθυνόμαστε όλοι εμείς οι άνθρωποι που ασχολούμαστε με το θέατρο για την μοναξιά που βιώνουμε. Διώξαμε τον κόσμο από το θέατρο. Ναι μπορεί να μας έφταιξε η τηλεόραση, το ίντερνετ, τα κακά οικονομικά μας, οι φόροι, η πολιτική, οι επιδοτήσεις που δεν ήρθαν, αλλά και εμείς πρέπει να γίνουμε συνεργοί στην ευθύνη και να μην βγάζουμε την ουρά μας απέξω. Κάναμε κακές παραστάσεις, αρπαχτές, υποτιμήσαμε πολλές φορές την νοημοσύνη του θεατή, βάλαμε ανθρώπους άσχετους με το θέατρο να κάνουν θέατρο και τους ακολουθήσαμε, ακριβήναμε τα εισιτήρια, ανεβάσαμε τη μύτη μας επειδή είμαστε ηθοποιοί, σκηνοθέτες κτλ., ανεβάσαμε το κασέ μας, αγοράσαμε και πουλήσαμε σεξ σε νέους που θέλανε να κυνηγήσουν το όνειρό τους, κλείσαμε πόρτες και άλλα πολλά. Άρα η κρίση και εδώ θα ξεπεραστεί σιγά-σιγά με τον ίδιο τρόπο που θα ξεπεραστεί και η γενικότερη κρίση. Αγάπη, ειλικρίνεια και χτίσιμο σχέσης με τον κόσμο.

Η παράσταση KCN (Σύμφωνο Αυτοκτονίας) παρουσιάζεται την Πέμπτη 14 και την Παρασκευή 15 Ιουνίου στις 20:30 στην Κεντρική Σκηνή του Επί Κολωνώ σε συνεργασία με την Κλίμακα-Κέντρο για την πρόληψη της αυτοκτονίας.

Photo credit: Πάτροκλος Σκαφίδας

Βρείτε μας στο Facebook: https://www.facebook.com/kcnsuicidepact/

Συνέντευξη από τη Λυδία Καραθανάση