Καθώς μιλούσαμε του είπα ότι φεύγοντας από το τραπέζι μας θα έχω μάθει για τη μουσική πράγματα που δεν ήξερα. Μαζί, μιλήσαμε για Βυζαντινή μουσική, για την εμπειρία του στο The Voice, συνεργασίες που έχει ήδη κάνει και άλλες που θα ήθελε να κάνει, καθώς και για ούτι και λαούτο που διδάχθηκε και τώρα πια διδάσκει. Ο Σταύρος Χαλιαμπάλιας είναι αυθεντικός χαρακτήρας και νομίζω έχει ένα από τα πιο αληθινά χαμόγελα που έχω δει.
Τι λέει ο Σταύρος για το Σταύρο;
Ο Σταύρος είναι ένας άνθρωπος εξωστρεφής, δίκαιος, με πάθη και αδυναμίες. Αγαπά τις ειλικρινείς σχέσεις και πιστεύει πως όλοι οι άνθρωποι ανεξαιρέτως έχουν να εκπληρώσουν μία αποστολή σε αυτόν τον κόσμο.
Σταύρο, σπούδασες στην Πατριαρχική Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Κρήτης στο πρόγραμμα «Εκκλησιαστικής και Ψαλτικής τέχνης». Εκείνη την περίοδο είχες ήδη αποφασίσει ότι θα ασχοληθείς και με το λαϊκό τραγούδι, ή αυτό ήρθε αργότερα;
Η ενασχόλησή μου με τη μουσική ξεκίνησε στα εννιά μου χρόνια. Όμως από τις πρώτες εικόνες που έχω γύρω στα πέντε μου, θυμάμαι τον εαυτό μου να τραγουδώ όποιο τραγούδι έπαιζε το ραδιόφωνο και να γνωρίζω κάθε του στίχο. Από παιδάκι ήταν κάτι το οποίο με γέμιζε και διάνθιζε την ζωή μου. Ήταν απαραίτητο συστατικό της καθημερινότητάς μου. Από τα εννέα μου λοιπόν ξεκίνησα με τη Βυζαντινή μουσική. Η αιτία ήταν η γιαγιά μου, η πρεσβυτέρα Δέσποινα. Όπου για να της κάνω το χατίρι, να είμαι παρέα, κοντά της, γνώρισα αυτόν τον πλούτο που κρύβει η Βυζαντινή μουσική. Εκστασιάστηκα. Παραμένω πιστός οπαδός και θιασώτης της. Πηγαίνοντας λοιπόν στο Ηράκλειο και κατέχοντας ήδη δίπλωμα Μουσικοδιδασκάλου από τα δεκαοκτώ μου, ήταν κάτι που ήξερα πως δεν μπορώ να απαρνηθώ στην ζωή μου. Είναι αναμφίβολα ένα κομμάτι του εαυτού μου. Ένα κομμάτι της ψυχής μου που δεν μπορεί να σταματήσει και να εκλείψει από μένα μέχρις ότου να έχω φωνή.
Όταν ήμουν δώδεκα ετών, ο δάσκαλος του δασκάλου μου, που ήρθε να τον τιμήσουμε, ο Ζαχαρίας Πασχαλίδης, ο οποίος είχε καταγωγή από την Καβάλα και έψαλλε στη Θεσσαλονίκη, μου είπε το εξής μπροστά στη μητέρα μου: "Να τον χαίρεστε, ο Θεός του έδωσε ένα χάρισμα που είναι ευχή και κατάρα, να τον υπηρετεί". Αυτή η ατάκα μου έμεινε. Η Βυζαντινή Εκκλησιαστική μουσική είναι κάτι το οποίο δεν μπορεί να αποκοπεί από μένα. Όσον αφορά στο λαϊκό τραγούδι, όντας φοιτητής στο Ηράκλειο ήταν το υλικό που άρχισα να ζυμώνω μαζί με τη Βυζαντινή και να τραγουδώ μαζί με το έντεχνο.
Άρα ήδη από φοιτητής έκανες live εμφανίσεις.
Ναι, γινόντουσαν πράγματα είτε με τους συμφοιτητές είτε με τους καθηγητές μου. Το λαϊκό τραγούδι ήρθε στην ζωή μου το 2017 που βρισκόμουν στην Αθήνα. Είμαι ακόμα σε μία αναγνωριστική περίοδο ως προς τον καλλιτεχνικό μου εαυτό γιατί μου αρέσει να πειραματίζομαι, να εμβαθύνω. Προσπαθώ να μπω στην τεχνοτροπία κάθε είδους και αν αυτό με εκφράζει να το βγάζω προς τα έξω.
Μαθαίνω ωστόσο ότι δεν θα τραγουδούσες ποτέ ξένο στίχο.
Ναι είναι αλήθεια. Αυτό το δήλωσα με το που βρέθηκα στο Voice. Όταν γύρισαν και οι τέσσερις κριτές, είπα ότι ως εχέγγυο για το ποια ομάδα θα επιλέξω είναι το ότι δεν θα πω ποτέ τραγούδι με ξένο στίχο.
Γιατί αυτό;
Γιατί δεν με εκφράζει. Και αν κάτι δεν με ενδιαφέρει, δεν καταπιάνομαι με αυτό.
Το 2014 με 2015 ήσουν στο Voice στην ομάδα της Δέσποινας Βανδή. Και μάλιστα μαθαίνω ότι την αίτησή σου την έκανε ο ξάδερφός σου.
Ναι, πράγματι, μου τηλεφώνησε κάποια στιγμή ο ξάδερφός μου και μου ζήτησε διάφορα στοιχεία μου χωρίς να μου πει τι ήθελε να κάνει. Θυμάμαι, ήταν μεσημέρι, ήμουν στη Θεσσαλονίκη μαζί του και χτυπάει το τηλέφωνο. Μου λένε "είστε ο κύριος Χαλιαμπάλιας; Είμαστε από τον ΑΝΤ1, από το Voice. Έχουμε εδώ την αίτησή σας και μας ενδιαφέρετε πολύ. Θέλουμε να σας ακούσουμε σε μία ακρόαση". Λέω "εγώ δεν έχω κάνει αίτηση". Μου διαβάζουν τα στοιχεία και γυρίζω κοιτάω τον ξάδερφό μου ο οποίος ήταν δίπλα μου και άκουγε. Εκείνες τις μέρες μάλιστα, η ακρόαση ήταν στη Θεσσαλονίκη οπότε πήγα στην πρώτη ακρόαση. Μετά από αυτήν, ακολούθησαν άλλες δύο στην Αθήνα ώστε μετά από πεντέμιση χιλιάδες κόσμο να φτάσω στα εκατόν είκοσι τηλεοπτικά.
Τι κρατάς από τη συμμετοχή σου εκεί ;
Θεωρώ ότι ήταν μία δυνατή και πρωτόγνωρη εμπειρία. Διότι πρωτύτερα δεν είχα καμμία επαφή με τα φώτα της δημοσιότητας, την τηλεόραση, με το πως να σταθώ και να στηθώ στην κάμερα. Αυτή η εμπειρία με δυνάμωσε. Με εξοικείωσε με τον χώρο στον οποίο πρόκειται να εισέλθω. Μου έμαθε πως να μιλάω και πως να συμπεριφέρομαι. Είμαι ευγνώμων για όλα αυτά. Κρατάω μόνο τα θετικά. Κάθε φορά που πήγαινα στο πλατώ για τα γυρίσματα είχα ενα διακόπτη, on - off σε ό, τι αφορούσε το σόου. Έκανα τη δουλειά μου και επέστρεφα στο πανεπιστήμιο στην Κρήτη.
Πόσες φορές την εβδομάδα είχε χρειαστεί να κάνεις το δρομολόγιο Αθήνα Κρήτη;
Πάμπολλες. Κάθε αεροσυνοδός ήξερε και το όνομά μου (γέλιο).
Σταύρο πόσα χρόνια παίζεις ούτι και πολίτικο λαούτο;
Με το ούτι ξεκίνησα στην ηλικία των δεκατεσσάρων ετών περίπου. Κι αυτό γιατί ο δάσκαλός μου, μου έλεγε ότι όσοι ξεκινούν Βυζαντινή μουσική, καλό είναι να γνωρίζουν και ένα όργανο το οποίο είναι συνυφασμένο με αυτό ώστε να τους βοηθά στα διαστήματα. Μου είχε πει για κανονάκι, ταμπουρά, ούτι. Το κανονάκι ή αλλιώς ψαλτήριον είναι αυτό που μπορεί να αποδώσει όλα τα διαστήματα, συγκερασμένα και μη. Επειδή, δυστυχώς στην Ορεστιάδα δεν υπήρχε τότε κάποιος δάσκαλος για το κανονάκι, ξεκίνησα τα πρώτα μου βήματα στο ούτι με το δάσκαλο που είχα στο Δημοτικό, ο οποίος έπαιζε ούτι. Ο πατήρ Παναγιώτης Παπανικίδης, ο οποίος είναι και το πρόσωπο το οποίο επέλεξα για την πτυχιακή μου, έπαιζε ούτι και είναι ένας εκ των τριών διασωστών και συνεχιστών της Θρακικής παράδοσης σε δισκογραφία. Οι άλλοι δύο είναι ο Χρόνης Αηδονίδης και ο Καρυοφύλλης Δοϊτσίδης. Ο πατήρ Παναγιώτης Παπανικίδης είναι ιερέας. Είναι ένας ευγενής χαρακτήρας, με ήθος και αρχές. Ένας άνθρωπος που μου έδωσε πολλά εξαιτίας της συναναστροφής μας μέσω της πτυχιακής και ένας άνθρωπος ο οποίος στο ούτι έχει αυτή την Θρακιώτικη πενιά. Εκεί λοιπόν στην Κρήτη που σπούδαζα, ουσιαστικά ασχολήθηκα και πιο σοβαρά με το ούτι. Παρακολούθησα μαθήματα με τον Μιχάλη Κώττη τον οποίο και ευχαριστώ για όσα μου έδωσε. Συνέχισα και γνώρισα τη λάφτα, το πολίτικο λαούτο, ένα συγγενές όργανο. Και τα δύο ανήκουν στα λαουτοειδή και είναι αχλαδόσχημα. Η λάφτα είναι κι αυτό ένα ανοιχτό όργανο έγχορδο με μετακινούμενους μπερντέδες. Η λάφτα μπορεί να αποδώσει και τα ευρωπαϊκά διαστήματα και τα ανατολικά. Το ούτι είναι ένα όργανο τυφλό, δεν έχει τάστα. Όλα τοποθετούνται με το αυτί. Στην Κρήτη λοιπόν συνέχισα τον πειραματισμό στη μουσική και παράλληλα συμμετείχα και σε πολλές χορωδίες, όπως ήταν η χορωδία "Κρήτες Μαΐστορες" και η παραδοσιακή χορωδία του Αγίου Τίτου, μίας ενορίας του Ηρακλείου. Στη Βυζαντινή ορχήστρα επίσης όπου παίζαμε όργανα όπως ούτι, πολίτικο λαούτο, κανονάκια, πολίτικη λύρα. Το αποτέλεσμα ήταν μαγικό.
Τώρα, διδάσκεις στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών;
Ναι, διδάσκω Βυζαντινή μουσική, ούτι και λαούτο.
Εκεί, ποιοι μπορούν να έρθουν για μάθημα; Υπάρχει κάποια προϋπόθεση ή όριο στην ηλικία;
Για να έρθει κάποιος εκεί να διδαχτεί δεν συνεπάγεται ότι πρέπει να είναι ήδη γνώστης. Κι αυτό είναι και το όμορφο. Μυείς τον σπουδαστή σε ένα νέο κόσμο. Η ηλικία δεν παίζει κανένα ρόλο. Η ηλικία συνδέεται μόνο με την αντίληψη και την ταχύτητα της εκμάθησης. Γιατί η Βυζαντινή μουσική είναι επιστήμη, είναι τέχνη. Δεν είναι ψυχοθεραπεία. Δυστυχώς στην Ελλάδα δεν έχουν προσδώσει στη Βυζαντινή το κύρος και το σεβασμό όπως έχουν κάνει στην ευρωπαϊκή μουσική.
Έχεις συνεργαστεί με τον Παντελή Θαλασσινό, το Βασίλη Σκουλά και τη Δέσποινα Βανδή. Υπάρχει κάποιος άλλος με τον οποίο θα ήθελες να συνεργαστείς και προς το παρόν δεν έχει προκύψει;
Θα ήθελα πάρα πολύ να συνεργαστώ με την κυρία Ελευθερία Αρβανιτάκη, με την κυρία Ελένη Βιτάλη, τον κύριο Νταλάρα, τον κύριο Μπάση. Λατρεύω επίσης τον Πασχάλη Τερζή και είναι ίσως ο μοναδικός λόγος που θα πήγαινα ποτέ στα μπουζούκια.
Ξέρω ότι ο αγαπημένος σου συνθέτης είναι ο Σταμάτης Σπανουδάκης.
Ναι, είναι γεγονός. Γενικά έχουμε εμβληματικές μορφές στη σύνθεση και γνωστές όχι μόνο στον Ελλαδικό χώρο.
Ωστόσο, το ιερό τέρας είναι ένα, ο Στέλιος Καζαντζίδης. Αν θες να κουρδίσεις τη φωνή σου, βάζεις Στέλιο Καζαντζίδη.
Όταν αποφάσισες ότι θα μπεις σε αυτή τη δουλειά, σκέφτηκες ότι ο χώρος είναι αβέβαιος; Σε ανησύχησε αυτό; Ακόμα και τώρα με την πανδημία ο καλλιτεχνικός χώρος είναι αυτός που πλήττεται περισσότερο από όλους.
Η περίοδος που διανύουμε είναι φαιδρή. Οι δυσχέρειες δεν αφορούν μόνο στον οικονομικό τομέα. Θα έλεγα ότι αφορούν κυρίως στον πνευματικό. Το ίδιο πίστευα κι όταν ξεκίνησε η οικονομική κρίση. Μπαίνοντας στο χώρο του θεάματος, του τραγουδιού γνωρίζεις εξαρχής ότι όλα είναι αβέβαια. Δεν έγιναν τώρα αβέβαια. Πάντα κάτι θα έρθει να ανατρέψει τα σχέδια που έχεις κάνει, τις δουλειές που έχεις κλείσει. Πράγμα το οποίο είναι πολύ ψυχοφθόρο για να το αντέξει κάποιος που δεν είναι αποφασισμένος να δοθεί σε αυτό. Βέβαια εγώ λόγω των σπουδών μου και των καταβολών μου δεν έχω μόνο αυτό. Έχω τους μαθητές μου, εχω το ψαλτήρι μου, οπότε είμαι σε μία καλύτερη θέση από έναν συνάδελφο ο οποίος δεν έχει να αντλήσει πόρους από κάτι άλλο.
Είχες ξεκινήσει συνεργασία με τη Smyliana Zaharieva, η οποία έχει μπει στο Guinness ως η πιο δυνατή γυναικεία σοπράνο φωνή. Σε ποιο στάδιο της συνεργασίας σας βρίσκεστε;
Λόγω της πανδημίας αυτή η συνεργασία έχει παγώσει. Ακόμα δεν γνωρίζουμε την έκβαση.
Θέλεις να μου πεις για το τραγούδι σου που κυκλοφόρησε με τίτλο "Αν ξέρει η νύχτα", που είναι σε μουσική δική σου και στίχους Λίνας Δημοπούλου;
Κυκλοφόρησε τον περασμένο Οκτώβρη. Είναι το πρώτο μου μουσικό παιδί. Ευχαριστώ πάρα πολύ τη Λίνα Δημοπούλου γιατί με τίμησε για δεύτερη φορά με τους στίχους της, με εμπιστεύτηκε. Αντιπροσώπευσε στο έπακρο τη μουσική. Της έδωσε πνοή, νόημα και λόγο. Συζητήσαμε αρκετή ώρα ώστε να καταλάβει γιατί το έγραψα αυτό. Πραγματικά με το που είδα τους στίχους κόλλησαν με τη μουσική και είναι ένα κομμάτι που λατρεύω γιατί αποτύπωσε αυτό που ένιωθα. Εύχομαι να το εκλάβει και ο κόσμος με αυτόν τον τρόπο.
Αγαπημένο σου τραγούδι;
Έχω πολλά αγαπημένα τραγούδια. Αγαπώ το "Απόψε είμαστε και οι δυό μας σιωπηλοί", του Παπάζογλου. Αν είναι και βιωματικό μπορεί να σε τσακίσει.
Θα μου πεις τρία πράγματα στα οποία ο Σταύρος λέει ναι και τρία πράγματα στα οποία ο Σταύρος λέει όχι;
Λέω ναι στην διαπροσωπική επικοινωνία γιατί είναι κάτι το οποίο εκλείπει, ναι στην άθληση και ναι στην καλή μουσική. Λέω όχι στις εμμονές, όχι στην υποκρισία και όχι στην αχαριστία.
Συνέντευξη από τη Λυδία Καραθανάση
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου